10’ncu Yargı Paketi ile ilgili gelişmeler yakından takip edilirken, paketin içeriğinde infaz düzenlemeleri ve çeşitli yasal değişiklikler bulunuyor. Paketin önümüzdeki günlerde Türkiye Büyük Millet Meclisi’ne (TBMM) sunulması bekleniyor.
Genel af çıkacak mı?
Af yasası ile ilgili açıklamalarda bulunan TBMM AK Parti Grup Başkanı Abdullah Güler, “Af gibi bir konu da gündemimizde şu anda yok.” ifadelerini kullandı.
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç ise genel affın söz konusu olmadığını belirterek şu açıklamayı yaptı:
“Af söz konusu değil. Kamuoyunda tartışılan ve basına yansıyan konu, 31 Temmuz 2023 tarihi itibarıyla cezaevinde bulunan ve denetimli serbestliğine 5 yıl kalan hükümlülerle ilgiliydi. Ancak şu anda konuşulan konu, 31 Temmuz 2023 itibarıyla cezaevinde bulunmayan, ancak suç tarihi itibarıyla daha önce suç işleyip bu yasadan yararlanamayan kişilerle ilgili bir talep. Bu talebin değerlendirilmesi TBMM’ye aittir. Af söz konusu değildir.”
Bu açıklamalara göre, genel bir af çalışması bulunmamakla birlikte, belirli suç gruplarına yönelik kısmi af veya infaz düzenlemelerinin gündemde olduğu görülüyor.
10. Yargı Paketi meclis’e geliyor
Adalet Bakanlığı tarafından hazırlanan ve 55 maddeden oluşan taslak tamamlandı. Paketin önümüzdeki günlerde TBMM’ye sunulması bekleniyor. Pakette daha önceki yargı düzenlemelerinden çıkarılan bazı infaz hükümlerinin yeniden yer aldığı belirtiliyor.
Bu kapsamda, 14 farklı kanunda değişiklik yapılması planlanıyor.
Cezasızlık algısının önüne geçilecek: Cezanın 1/5’i hapis yatılacak
Yeni düzenlemeye göre, hükümlülerin denetimli serbestlikten faydalanabilmesi için cezalarının en az 1/5’ini cezaevinde yatmaları gerekecek. Buna göre:
- 1 yıl ceza alan 2,5 ay hapis yatacak.
- 6 ay ceza alan 1 ay cezaevinde kalacak.
- 3 ay ceza alan 18 gün hapis yatacak.
- 1 ay ceza alan 6 gün hapis yatacak.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, tüm mahkumların belirli bir süre cezaevinde kalmasını esas alan bu düzenlemeye vurgu yaparak, toplumda oluşan cezasızlık algısının önüne geçilmesini hedeflediklerini belirtti.
Hâkimlere 2 yıl altındaki cezalarda takdir yetkisi
Tutuklama yasağı ile ilgili 2 yıllık sınır korunacak, ancak yeni düzenleme ile hâkimlerin takdir yetkisi genişletilecek. Hâkimler, şu durumlarda 2 yılın altındaki cezalarda da tutuklama kararı verebilecek:
- Suç işleme eğilimi bulunanlar,
- Suçun işleniş şekli önemli olanlar,
- Suçun toplum düzenine büyük etkisi olanlar.
Bu sayede, bazı hafif suçlar için de cezaevine girme ihtimali artacak.
Bazı suçların ceza alt sınırı artırılacak
Yeni yargı paketinde bazı suçlara yönelik ceza alt sınırlarının artırılması planlanıyor. Bunlar arasında:
- Trafik suçları,
- Genel güvenliği tehlikeye atma,
- Meskun mahalde silah kullanımı,
- Bilişim suçları,
- Telefonla dolandırıcılık bulunuyor.
Bu kapsamda, cezaların artırılması ve ehliyetlere el koyma sürelerinin uzatılması da gündemde.
Kısmi af çalışması var mı?
Her ne kadar genel affın gündemde olmadığı belirtilse de, AK Parti’nin cezaevlerindeki yoğunluğu azaltmaya yönelik bir infaz düzenlemesi üzerinde çalıştığı ifade ediliyor.
Özellikle Covid-19 salgını döneminde çıkarılan açık cezaevi düzenlemesinin genişletilmesi ihtimali tartışılıyor. Buna göre, şu kişiler kısmi aftan yararlanabilir:
- 31 Temmuz 2023’ten önce suç işleyip de cezası kesinleşmemiş olanlar,
- Denetimli serbestliğe ayrılmalarına 5 yıl veya daha az süre kalanlar.
Bu düzenleme kapsamında, suç tarihi esas alınarak belirli mahkumların kalan cezalarını denetimli serbestlikle tamamlamalarının önü açılabilir.
Meclis’te partiler arası uzlaşı aranacak
İYİ Parti, kısmi af ile ilgili daha önce bir kanun teklifi vermişti. Bu nedenle, 10. Yargı Paketi görüşmeleri sırasında partiler arasında uzlaşma sağlanırsa, önergenin ortak imzayla Meclis’e sunulması bekleniyor.
Tüm gözler artık TBMM’de yapılacak görüşmelere çevrildi.
