ABD Başkanı Donald Trump, Şubat ayı sonunda yaptığı açıklamayla, yatırımcılara oturum hakkı sağlayan ve 30 yılı aşkın süredir uygulanan EB-5 vize programına son verileceğini duyurmuştu. Bu adımın ardından, Trump yönetimi yatırımcılar için 5 milyon dolarlık ‘altın kart’ uygulamasını devreye soktu.
Trump, Perşembe günü Air Force One uçağında gazetecilere kartın tasarımını ilk kez gösterdi. Kartın üzerinde kendi portresinin bulunması dikkat çekerken, Trump gazetecilere “5 milyon dolara bu sizin olabilir” dedi.
“Bu kartların ilkiydi. O kartın ne olduğunu biliyor musunuz? Altın kart -Trump kartı” ifadelerini kullandı. Trump aynı zamanda kartın iki hafta içinde erişime açılacağını söyledi.
Ticaret Bakanı ‘saçmalık’ demişti
ABD Ticaret Bakanı Howard Lutnick, kısa süre önce yaptığı açıklamada, geçmişte uygulanan EB-5 yatırımcı vizesini ‘saçmalık’ olarak nitelendirmişti. EB-5 programı, 1992 yılında Kongre kararıyla başlatılmış ve ekonomik olarak zor durumdaki bölgelere 800 bin ila 1 milyon dolar arasında yatırım yapan yabancı ülkelerin vatandaşlarına yeşil kart (green card) verilmesine olanak sağlamıştı. Green card, kişiye ABD’de süresiz oturum ve çalışma hakkı tanıyor.
Ticaret Bakanı Lutnick, geçtiğimiz ay içinde binden fazla ‘altın kartın’ satıldığını ileri sürdü. Ayrıca dünya genelinde 37 milyondan fazla kişinin bu karta sahip olma potansiyeli bulunduğunu iddia etti.
Dünyada benzer modeller uygulanıyor
Yatırımcı vizesi ya da benzeri uygulamalar yalnızca ABD’ye özgü değil. İngiltere, İspanya, Yunanistan, Malta, Avustralya, Kanada ve İtalya gibi ülkeler de, yüksek gelirli yabancı yatırımcılara “altın vize” adı altında çeşitli haklar sunuyor. Bu tür vizelerle genellikle oturum, çalışma izni ve bazen vatandaşlığa geçiş süreci kolaylaştırılıyor.
ABD Vatandaşlık ve Göçmenlik Hizmetleri verilerine göre, Kongre tarafından 1992’de oluşturulan EB-5 yatırımcı vizesi programıyla, ekonomik olarak sıkıntılı bölgelerde 800 bin dolar ve 1 milyon dolar arasında yatırım yapan göçmenlere yeşil kart verebiliyor. Yeşil kart (green card), sahiplerine ABD’de süresiz yaşama ve çalışma hakkı veriyor.
ABD İç Güvenlik Bakanlığı verilerine göre, 30 Eylül 2022’de sona eren 12 aylık dönemde yaklaşık 8 bin kişi yatırımcı vizesi aldı. Diğer yandan yatırımcı vizesi programı dünya çapında yaygın bir uygulama. ABD, Birleşik Krallık, İspanya, Yunanistan, Malta, Avustralya, Kanada ve İtalya dahil olmak üzere dünya çapında 100’den fazla ülke, zengin yatırımcılara “altın vize” sunuyor.
