İHD “Batman’daki cezaevleri raporu”nu açıkladı

İHD Batman Şubesi’nin kentteki cezaevlerine ilişkin hazırladığı raporda, tutukluların yapılan sevkler sırasında çıplak arama, kötü muamele ve işkence gibi onlarca hak ihlallerine maruz kaldıkları belirtildi.

İnsan Hakları Derneği (İHD) Batman Şubesi, hazırladığı ‘Batman Kapalı Ceza İnfaz Kurumları İnceleme Raporu’nu şube binasında düzenlediği basın toplantısında açıkladı. Hazırlanan raporu okuyan İHD Cezaevi Komisyonu üyesi Avukat Yunus Bağış, Beşiri ilçesinde bulunan Batman Yüksek Güvenlikli Kapalı Ceza İnfaz Kurumu ve Batman T Tipi Kapalı Ceza İnfaz Kurumu’nda yaşanan hak ihlalleri ile ilgili yapılan başvurular üzerine İHD Şubesi Cezaevi Komisyonu olarak inceleme ve gözlem yapmak üzere harekete geçtiklerini söyledi.

Tutuklular ile yaptıkları görüşmelerin sonucunda ulaşım, haberleşme, iletişim ve sağlık hakkı gibi temel haklar konusunda ciddi sorunlar yaşandığının gözlendiğini kaydeden Bağış, “Ayrıca, çıplak arama, işkence ve kötü muamele iddiaları mahpuslar tarafından dile getirilmiştir. Yapılan görüşmelerde mahpuslar spor, kültür ve sanat alanıyla ilgili faaliyetler konusunda hiçbir şey yapamadıklarını dile getirmişlerdir” diye konuştu.

Çıplak arama ve sayım konusunda çok ciddi şikâyetlerin olduğunu belirten Bağış, “Mahpusların cezaevine giriş çıkışlarda, yapılan sevkler esnasında çıplak aramaya maruz kaldığı ve çıplak aramayı kabul etmeyen mahpusların kameraların olmadığı alanlara götürülüp işkence ve kötü muamelelere maruz kaldıklarını,  yine koğuş sayımları esnasında ayakta sayım yapıldığını, ayakta tekmil uygulamasının dayatıldığını, bu dayatmaları reddeden mahpusların disiplin cezalarına maruz kaldıklarını, cezaevi içi ve cezaevi dışı mektuplaşmalarda mektuplarına el konulduğunu, haftalık telefon hakkı ve kapalı görüşlerde tekmil dayatmalarına maruz kaldıklarını, tekmil verilmemesi halinde bu haklarından mahrum bırakıldıklarını, temiz su ve temizlik malzemelerine erişim konusunda sorunlarla karşılaştıklarını, koğuşlara verilen su miktarının az olduğunu ve koğuş temizliği için de ayrıca hiçbir şekilde temizlik malzemesi verilmediğini, verilen temizlik malzemelerinin yetersiz olduğunu, aileler ve mahpus avukatları; cezaevine ulaşımda sorun yaşadığını ve ailelerin Batman ilinin Beşiri ilçesi sınırları içerinde bulunan cezaevlerine doğrudan giden herhangi bir toplu taşıma aracı bulunmadığını, ayrıca Beşiri ilçe otogarından cezaevine de herhangi bir toplu taşıma aracının gitmediğini de dile getirmişlerdir. Ayrıca aileler 2 kilometrelik mesafeyi yürüyerek gitmektedir. Bu da 26 dakika gibi bir yürüme mesafesi demektir” ifadelerini kullandı.

Geçen hafta yapılan görüşmede yaşanan ihlallere de değinen Bağış, “Murat Öngörür isimli mahpusun nakil, koğuş değişikliği, vantilatör gibi taleplerinin yerine getirilmediği için 14 Haziran tarihinden itibaren açlık grevinde olduğu bilgisi tarafımıza ulaşmıştır. Cezaevi idaresinin hukuka uygun olan bu talepleri yerine getirerek mahpusun bu durumun sona erdirilmesi için çaba göstermesi gerekmektedir. Başka bir mahpusun sırf sigara içilmeyen bir koğuşa geçme talebi yerine getirilmeksizin cezaevi memurları tarafından darp edildiği bilgisi tarafımıza ulaşmıştır” dedi.

Raporda yer alana öneri ve talepler ise şöyle:

“* Cezaevi idaresinin mahpusların sağlık sorunları ile ilgilenmesi, tedavilerin vaktinde yapılması bireyin sağlık hakkı kapsamında olup hasta mahpusların hastaneye tedavi amaçlı götürülmesi ve revir şartlarının iyileştirilmesi,

* Hükümlü ve tutukluların; sosyal faaliyet olan ortak alanlardan yararlanması, yasalarca tanınmış haklara uygun bir şekilde yapılması, havalandırma, spor vb. hakların mahpusların yararı göz önünde bulundurularak arttırılması, havalandırma ve spor haklarının engellenmemesi,

* Kitap, dergi ve gazetelere getirilen kısıtlamaların kaldırılması, mahpusların istedikleri yayın ve yayımlara ulaşabilme imkânının sağlanması, mahpuslar tarafından idareye hitaben yazılan dilekçelere ve taleplere etkin bir şekilde cevap verilmesi, televizyon ve radyo kanal çeşitliliğinde veya sayısında iyileştirmeye gitmesi, cezaevi içi ve cezaevi dışı mektuplaşmaların engellenmesine yönelik kısıtlamaların ortadan kaldırılması,

* Kötü muamele ve işkence iddialarının etkin bir şekilde soruşturulması, cezaevi savcılığının ve cezaevi idaresinin bu konuda şeffaf olması ve ilgililer hakkında soruşturma başlatması, ilgililerin açığa alınması,

* Ayakta sayım ve tekmil verme uygulamalarına son verilmesi, tek kişilik hücre uygulamasının son bulması,

* Mahpuslara ihtiyacı olan temizlik malzemesinin verilmesi, koğuş bakımının ve temizliğinin pandemi koşulları da göz önünde bulundurularak sağlanması, mahpusların temiz ve yeteri kadar suya erişimi önündeki engelin kaldırılması,

* Telefon görüşmeleri esnasında tekmil verilmediği takdirde telefon görüşmelerinin kesilmesi ve telefon görüşmelerinde mahpusların Türkçe bilmemesi durumunda idareye dilekçe verme zorunluluğunun kaldırılması, pandemi sebebiyle açık görüşlerin yapılmaması nedeniyle ile yapılan kapalı görüşlerde gardiyanların odayı terk etmemesi ve görüş öncesi mahpusların tekmil vermeye zorlanma uygulamasına son verilmesi, gardiyanların; mahpusların özel hayata saygı ilkesi gereği görüş kabinlerinden uzaklaştırılması, gardiyanların; mahpusları göremeyecek ve duyamayacak bir noktada durması, Yapılan telefon görüşmelerinin ve kapalı görüşlerin yine özel hayata saygı ilkesi gereği dinlenmemesi,

* Aylık veya olağanüstü koğuş aramalarının usulüne uygun yapılması, aramalar yapılırken mahpusların özel eşyalarına el konulmaması ve aramaların pandemi koşulları dikkate alınarak mümkün olabilecek en az personelle yapılması,

* Cezaevine giden tutuklu ve hükümlü aileleri, ziyaretçileri ve avukatlarının cezaevi ulaşımı ile ilgili zorlukların ortadan kaldırılması için yetkili merciler tarafından en kısa zamanda bir kararın alınması ve günde en az iki defa olmak üzere Batman ili merkezinden cezaevine gidecek bir toplu taşıma aracının tesis edilmesi için gerekli çalışma ve soruşturmaların yapılmasını talep ediyoruz.”

-MA